شاهنامه هورامی (داستان ببربیان)

افسانه اژدهاکشی و دیوکشی پهلوانان و ساختن ابزارهای مقدسی از اجزای بدن آنها و داستان پوست برکندن رستم از اکوان دیو٬ در کنار شباهت واژه ببر (گبر) با نام جانوری درنده در طبیعت ایران (ببر مازندران)٬ دست‌مایه لازم را برای خلق افسانه ببری هیولاوش فراهم کرده است که رستم آن را شکار کرده و خفتان رویینش را با پوست زخم ناپذیر وی‌ برآورده است.
ببر بیان٬ اگر چه در شاهنامه، بیش از رزم جامه‌ای شگفت نیست٬ در تخیل عامه و در ادبیات شفاهی مردمان نواحی این سرزمین باستانی٬ تبدیل به موجود دیو مانند هیولاوشی شده است که داستان کشتنش٬ افسانه حماسی زیبایی را در زبان‌ها افکنده اس. این داستان٬‌ نمونه منحصر به فردی در ادبیات شفاهی جهان است که دگرگونگی و تکوین اساطیر کهن را در بافت افسانه‌‌های بومی به نمایش میگذارد.
ترجمه متن هورامی ببر بیان٬ شاخص‌ترین روایت مستقل موجود از این افسانه است و ترجمان آن٬ مقدمه تحقیقاتی خواهد شد که پیرامون این روایت با تکیه بر نسخه‌های دیگر آن و با مقایسه دیگر نوشته‌های موجود از داستان انجام خواهد شد.