دیه مطابق تعریف راجح، مال واجبی است که به سبب جنایت بر نفس یا مادون نفس(اعضا) انسان آزاد به مجنیعلیه یا اولیای او پرداخت می شود و در اثر وجود اسبابی تشدید مییابد و بر ارزش مالی آن افزوده میگردد. در میان جوامع قبل از اسلام دیه به تناسب جایگاه اجتماعی فرد مقتول و شرافت و نسب خانوادگی او تغلیظ میشد. در باب وجوب تغلیظ بر پرداخت کننده، اگر پرداخت کننده دیه، جانی باشد در این که تغلیظ در مورد او اعمال میشود اختلافی میان فقها وجود ندارد اما در مورد وجوب تغلیظ دیه بر عاقله، اهل دیوان و بیت المال اختلاف نظر وجود دارد که به نظر میرسد تغلیظ بر عاقله و اهل دیوان جایز نباشد، زیرا پرداخت دیه توسط آنان از باب تعاون و همیاری بوده و تشدید بر آنان که مرتکب جرمی نشدهاند صحیح نیست. اما تغلیظ بر بیت المال بلااشکال است، زیرا هم علیالقاعده توانایی انجام این کار را دارد و هم بودجه عمومی است.
اشتراک
موضوعات:
فقه و احکام اسلام
برچسبها:
کتاب تغلیظ دیه در مذاهب اسلامی مفهوم دیه