در زندگی پیامبر صلی الله علیه وسلم گفتار و کردار پیوندی ناگسستنی دارند. برای یک مسلمان همچنان که گفتار پیامبر صلی الله علیه وسلم مورد استناد قرار میگیرد، کردار او نیز الگو و سرمشق خواهد بود. گذشته از این، آنچه در حضور او انجام شده و وی تأیید کرده نیز منشأ حکم و مبنای استدلال قرار خواهد گرفت؛ بنابراین، آنچه «حدیث» نامیده میشود شامل گفتار و کردار و موارد تأییدشدهی آن حضرت است.
در دورهی پس از عصرِ صحابه بود که جعلِ حدیث و نسبت دادنِ آن به پیامبر صلی الله علیه وسلم رونق گرفت؛ این پدیده سبب شد تا محدثان به اصلی دیگر به نامِ سند روی بیاورند. سند عبارت از این است که محدث نامِ تمام کسانی را که پیش از او قرار دارند به ترتیب تا پیامبر صلی الله علیه وسلم ذکر کند.
کسی که با سندِ خود حدیث را نقل میکرد «راوی» نامیده میشد؛ اینجا بود که دانشی دیگر به نام دانش «جرح و تعدیل» شکل گرفت؛ دانش «جرح و تعدیل» عبارت از این است که وضعیت راویان از نظر دقت، امانت، صداقت، قدرت یادگیری و... مورد بررسی قرار گیرد.
رعایت این مسایل در آن عصر سخت لازم بود، زیرا برای مردم صحت سخنی که به پیامبر صلی الله علیه وسلم نسبت داده میشد سخت اهمیت داشت؛ علمای حدیث با این احساس نیاز بود که به جرح و تعدیل پرداختند. گفته میشود کسی به عبداللّه بن مبارک گفت: با این همه حدیث جعلی چه کار میکنید؟ گفت: «دانشمندانِ ماهر برای [مقابله با] آنها زندهاند.»
با شکلگیری دانش جرح و تعدیل دانشی دیگر به نام علم رجال یا رجال شناسی در بستر تمدن اسلامی شکل گرفت؛ با شکلگیری این دانش زندگینامهی بسیاری از کسانی که به روایت حدیث پرداخته بودند، در کتابهایی که به نام کتب رجال یا کتابهای جرح و تعدیل به نگارش درآمد، درج شد. کسانی که حتی بیش از یک روایت از آنان نقل نشده بود به میمنت این دانش برای همیشه در تاریخ ماندگار شدند. علمرجال یا رجالشناسی دانشی بود که تنها در دامن تمدن اسلامی زاده و پرورده شد؛ هیچگاه تمدنهای پیش و پس از آن با این دانش آشنا نبودهاند.
درباره کتاب:
این کتاب مختصر صحیح بخاری است که توسط حافظ رکی الدین عبدالعظیم بن عبدالقوی المنذری مختصر شده است به گونهای برای مختصر شدن اسناد حدیث و احادیثی که در بابهای مختلف تکرار گردید است حذف شده اند.
و توسط استاد ارجند داوود نارویی ترجمه و شرح داده است؛ که بعد از بیان هر حدیث به بیان برخی کلمات پرداخته است و سپس ترجمه آن را ذکر کرده است که در پایان هر باب جاهایی که نیاز به توضیح بوده، توضیح داده است.
اشتراک