بررسی کلی نماز و تفسیر سوره فاتحه

روان انسان عبارت است از روح به همراه خصلت‌ها و خصوصیاتی که به تدریج پدید می‌آیند و در نهایت در روان آدمی ریشه می‌دوانند. بر این اساس می‌بینیم در برنامه‌ی هدایت خداوند برای پرورش انسان مسئله‌ی تکرار احوال بسیار مورد عنایت واقع شده و حتی بسترسازی شده تا آن احوال مطلوب (معروفات) جزء خصلت‌های انسان قرار گیرند: مثلا نماز را در نظر بگیریم. نماز بزرگترین عملی است که انسان مؤمن انجام می‌دهد. می‌بینیم نماز در طول عمر انسان فراوان تکرار می‌شود. نه تنها در طول عمر که در طول هر شبانه روز چندین بار تکرار می‌شود. این بدان جهت است که مقتضیات نماز و جزئیات آن باید به صورت حالت و وضعیت راسخ در بیایند و روح انسان متصف به آن حالت شود و نهایتاً انسان تبدیل به شخصیتی شود که در خصوصیات و خصلت‌هایش را مقتضیات نماز تشکیل دهند. راه تحقق این خصوصیات آن است که نماز آنقدر تکرار شود تا آن حالات رسوخ یابند. با گذاردن یک نماز آن حالات عارض می‌شوند و با تکرار، رسوخ می‌یابند.